Tường nhà có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí như vật liệu, tính năng, nhưng tiêu chí quan trọng nhất liên quan đến kết cấu nhà là sự phân loại theo tính chịu lực. Vì vậy, khái niệm tường chịu lực là gì? cũng là một vấn đề quan trọng. Có bao nhiêu loại tường chịu lực và làm thế nào để phân biệt tường chịu lực và tường không chịu lực khi không có bản vẽ thiết kế là các vấn đề cần được tìm hiểu kỹ lưỡng trong quá trình cải tạo và sửa chữa nhà, xây dựng biệt thự đẹp.
Tường chịu lực là gì?
Tường chịu lực là tường được xây dựng bằng các vật liệu có tính chịu lực cao, chủ yếu là gạch đất sét nung hoặc vật liệu tương tự hoặc tốt hơn. Chúng có hai nhiệm vụ chính là chịu tải trọng của tường bản thân và truyền tải tải trọng đến các cấu kiện trên và hoạt tải của công trình.
Tải trọng sẽ được truyền xuống tường và nền móng thông qua hệ thống dầm sàn. Tường chịu lực cũng có nhiệm vụ tăng độ cứng của không gian công trình. Khái niệm chung về hệ tường xây chịu lực là khi toàn bộ tải trọng trước khi được truyền xuống nền móng nhà cần phải thông qua kết cấu tường.
Tường chịu lực được xây từ nhiều chất liệu có tính chịu lực cao
Phân loại tường chịu lực
Thông thường sẽ dựa vào các đặc điểm và chức năng đảm nhận khác nhau để có thể dễ dàng phân biệt cấu tạo tường chịu lực là tường chịu lực dọc hay là tường chịu lực ngang.
Tường dọc chịu lực
Tường dọc chịu lực được thiết kế bố trí theo phương dọc. Nhằm mục đích đảm bảo độ cứng ngang của căn nhà thì mỗi khoảng nhất định vẫn cần phải bố trí thêm trụ hoặc lắp thêm tường ngang dày để làm tường ổn định.
Ưu điểm:
- Mặt bằng kiến trúc được bố trí khá linh hoạt.
- Dễ dàng cho phép tận dụng được hết khả năng chịu lực của các tường ngoài.
- Sử dụng tường dọc chịu lực sẽ giúp tiết kiệm được nhiều diện tích xây dựng móng.
Nhược điểm:
- Khả năng cách âm không được tốt vì bề dày của tường khá mỏng.
- Không mở được nhiều cửa sổ, gây bất tiện cho hệ thống gió, chiếu sáng.
- Không tận dụng được tường ngang để làm tường thu hồi.
Hình ảnh tường chịu lực
Tường ngang chịu lực
Tường ngang chịu lực là loại tường được sắp xếp theo chiều ngang. Nó có tác dụng tách biệt các phòng khác nhau và chịu tải từ các bộ phận truyền vào, rồi chuyển cho kết cấu móng. Trong trường hợp này, tường dọc chỉ có tác dụng bảo vệ. Tường ngang chịu lực được sử dụng trong các tòa nhà có các phòng có kích thước đều và chiều rộng B<4m.
Ưu điểm:
- Đối với nhà lớn, tường ngang chịu lực thường có kết cấu đơn giản, sàn gác các nhịp nhỏ, ít dầm.
- Với những nhà mái dốc, tường ngang sẽ đóng vai trò làm tường thu hồi trong kết cấu phần chịu lực chính.
- Tường ngang sẽ chịu lực vừa ngăn cách các phòng, cách âm tốt.
- Có thể mở cửa lớn hơn để tạo độ thông thoáng, làm logia, hay ban công.
Nhược điểm:
- Khi xây dựng tường ngang chịu lực, không gian giữa các phòng sẽ bằng nhau nên khá đơn điệu và kém tính linh hoạt.
- Tường ngang chịu lực nhiều và dày gây tốn kém khá nhiều vật liệu xây dựng khi làm móng và tường.
- Khó tận dụng được khả năng chịu lực của tường dọc.
Tường ngang kết hợp tường dọc chịu lực
Việc bố trí chịu lực theo cả 2 phương dọc và ngang cho toàn bộ kết cấu tường dọc kết hợp ngang chịu lực. Phương pháp này sẽ cho phép chúng ta có thêm nhiều giải pháp bố trí các phòng linh hoạt, đồng thời sẽ tăng thêm độ cứng tổng thể của ngôi nhà. Tuy nhiên, tường ngang khi được kết hợp với tường dọc chịu lực sẽ gây lãng phí không gian và làm gia tăng thêm nhiều chi phí vật liệu làm tường, móng.
Giải pháp hiệu quả sẽ được đưa ra là bố trí tường ngang chịu lực ở phía đầu gió và tường dọc chịu lực sẽ ở phía cuối gió.
Cách xác định chính xác vị trí tường chịu lực
Cách xác định tường chịu lực
Xác định vị trí tường chịu lực trong việc nâng cấp hoặc sửa chữa nhà là rất quan trọng, vì tác động đến một tường chịu lực có thể thay đổi toàn bộ kết cấu nhà, gây ra sập hoặc đổ. Tuy nhiên, đối với phần đông gia đình, đặc biệt là những người mua lại nhà cũ mà không còn bản vẽ kỹ thuật, việc xác định tường chịu lực trong nhà không dễ dàng. Trong trường hợp này, các dấu hiệu sau có thể giúp bạn xác định chính xác:
Dựa vào vị trí
Cách nhận biết tường chịu lực phổ biến nhất là dựa vào vị trí của tường. Nếu tường là kết cấu chịu tải duy nhất trong ngôi nhà, toàn bộ tường bên ngoài được coi là tường chịu lực. Chúng có khả năng chống âm, chống nhiệt tốt. Bạn cũng có thể xác định tường chịu lực dựa trên khoảng cách tới tường bao, theo hướng dầm, xà…
Tường chịu lực trong nhà cao tầng
Khi tìm tường chịu lực trong các nhà cao tầng, quá trình kiểm tra cần bắt đầu từ tầng thấp đến tầng cao. Thông thường, độ dày của một số bức tường sẽ giảm khi lên cao, thậm chí là tiêu biến. Đây chính là những bức tường không chịu tải nên có thể giảm bớt. Tuy nhiên, nếu độ dày của bức tường không giảm, thì tường đó đang chịu lực và đóng vai trò chịu tải cho toàn bộ công trình.
Độ dày cửa tường
Thông thường tường chịu lực phải có bề dày tối thiểu đạt 200mm, có giằng để đảm bảo tính an toàn. Độ dày này sẽ lớn hơn nhiều so với các bức tường thông thường. Chỉ cần bạn gõ lên tường nghe thấy ấm, thanh rất đặc thì đó chính là tường chịu lực. Ngược lại, nếu âm thanh vang hơn thì đây không phải là tường chịu lực.
Chất liệu tường
Tường chịu lực có thể được làm từ nhiều vật liệu khác nhau như bê tông, cốt thép, gạch, đá. Với những nhà ở dân dụng, tường chịu lực thường sẽ chỉ dùng gạch, đá.
Dựa vào hệ thống dầm đà, cột
Tường chịu lực thường có thể là những bức tường có phần dầm được nối trực tiếp với móng bê tông hoặc vuông góc với dầm ngang.
Căn cứ vào sự thay đổi cấu trúc
Những ngôi nhà khi đã được xây dựng từ lâu thì phần đà ngang, dầm, cột thường sẽ bị xuống cấp khiến cho toàn bộ trọng lượng của công trình dồn vào những bức tường tự mang.
Trên đây là toàn bộ những vấn đề xung quanh tường chịu lực là gì? có mấy loại và cách nhận biết. Hy vọng với những thông tin chia sẻ mà Xây Dựng SG trên đây đã giúp bạn có những kiến thức thật hữu ích để áp dụng ngay vào chính tổ ấm của mình nhé.
>> Xem thêm: